Yağan qar bolluğun müjdəçisidir

Son günlərdə muxtar respublika ərazisində müşahidə olunan intensiv qar yağışı şəhərləri və dağları qışın öz ahənginə uyğun olaraq ağ örpəyə bürüyüb. Qarın yağması həm də təsərrüfat işi ilə məşğul olan kəndlilərin üzlərində təbəssüm yaradıb. Çünki qar, sözsüz ki, kənd təsərrüfatı üçün iqtisadi baxımdan olduqca önəmlidir. Bəs yağan qarın təsərrüfata nə kimi müsbət cəhətləri vardır? “Şərq qapısı” qəzeti olaraq bunu öyrənmək üçün Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin sahə üzrə mütəxəssisi Səməddin Əsgərova müraciət etdik.

Həmsöhbətimiz qarın indi, yəni qış aylarında yağmasının kənd təsərrüfatı üçün faydalı olduğunu bildirərək vurğuladı ki, qar həm insan orqanizmi üçün təhlükəli olan bakteriyaları məhv edir, həm də, ümumiyyətlə, təbiətin canlanmasına böyük təsir göstərir, nəticə etibarilə, məhsul bolluğuna şərait yaradır: “Qarın yağma zamanına görə kənd təsərrüfatına təsirləri müxtəlif ola bilər. Belə ki, qar torpağın yad təsirlərdən qorunmasını, nəmliliyin mühafizə edilməsini təmin edir. Torpağın üstünü yorğan kimi örtməsi baxımından bitkilərin və səpilən toxumların, xüsusən də taxıl əkinlərinin daha yaxşı cücərməsinə şərait yaradır. Həmçinin bitki və toxumların qar örtüyü altında da inkişafı davam edir. Qarın yağması ən azından zərərvericilərin, xəstəlik törədən virus, bakteriya və göbələklərin önəmli miqdarda azalmasına səbəb olur. O cümlədən əkin sahələrinə ziyan vuran siçanabənzər gəmiricilərin də fəaliyyətini məhdudlaşdırır ki, bunun nəticəsində onların təsərrüfata vuracağı ziyanın qarşısı alınmış olur. Qar torpağın nəmliyini artıraraq isti və quraq keçən yaz aylarında mədəni bitkilərin suya olan tələbatını qarşılayır, onların inkişafını təmin edir. Tərkibindəki atmosfer azotu hesabına torpağın münbitliyinə öz təsirini göstərir ki, bu özünü, əsasən, dəmyə əkinlərdə daha çox büruzə verir”.

Səməddin Əsgərov bildirdi ki, qarın tədricən əriməsi isə torpaqda uzun müddət nəmlik yaradaraq faydalı mikroorqanizmlərin çoxalması üçün münbit şərait yaradır: “Yeni əkilən üzüm və meyvə bağları üçün də qarın faydaları olduqca çoxdur. Belə ki, yağan qar yeni əkilmiş ağacların dibini örtərək köklərini qışın sərt şaxtalarından qorunmasını da təmin edir. Həmçinin qarlı qış aylarında havanın temperaturu şaxtalı keçdiyi üçün ağaclarda tumurcuqların açılması gecikir, bu da onları erkən yaz şaxtalarından qorumuş olur. Qar yağdıqda torpağın səthini örtməklə üst münbit qatın külək eroziyasından mühafizə olunmasını təmin edir. Yağışdan fərqli olaraq, qar əridikdə güclü sel axınları yaratmadığı üçün torpaqda eroziyaya səbəb olmur. Qış fəslində qarın illik normaya uyğun yağması göllərin və su anbarlarının su ehtiyatını artırır və bunun nəticəsində kənd təsərrüfatı əkinlərinin normal suvarılmasına imkan yaradır. Qışda qarın bol yağması bitki örtüyünün daha yaxşı inkişafına imkan verir ki, bu da heyvandarlıq üçün yem bazasının daha etibarlı olmasını təmin edir. Örüş və otlaqlarda ot örtüyünün daha zəngin olması heyvandarlıq məhsullarının artımına da müsbət təsir edir. Qeyd etdiyimiz bütün amillər onu göstərir ki, qar təsərrüfatın hər bir sahəsi üçün olduqca faydalıdır”.

Cavanşir BAĞIRLI

Nəşr edilib : 28.02.2025 17:35

PAYLAŞ: