NAXÇIVAN :

26 Aprel 2025, Şənbə

Sosial media və ənənəvi mütaliə – balanslı istifadə

...

İnternetin sürətlə yayılıb inkişaf etdiyi bir dövrdə, demək olar ki, sosial media artıq həyatımızın ayrılmaz bir parçası halına gəlib. Hər yaş qrupundan insanlar, əsasən də, gənc nəsil bu platformadan olduqca geniş istifadə edir. Günümüzün müəyyən hissəsini sosial mediada keçiririk: kimisi bir neçə saat, kimisi də günün böyük bir qismini. Məsələ də elə burasındadır ki, vaxtımızı sərf etdiyimiz sosial platformalar bizə nə qazandırır? Təbii ki, sosial media gündəmin nəbzini tutmaq, baş verən hadisələrdən xəbərdar olmaq üçün əvəzolunmaz bir vasitədir. Təhsil və peşəkar sahələrinin inkişafı üçün də bizə geniş imkanlar təqdim edir. Sosial media istifadəçilərinə öz yaradıcılıqlarını və fikirlərini sərbəst şəkildə ifadəetmə imkanı ilə yanaşı, bir çox yeni fikir və ideyalarla tanış olmaq üçün də şərait yaradır. Tanış olduğumuz fikirlər bizə həyata fərqli perspektivlərdən yanaşmağa kömək edir. Artıq bu sahə, demək olar ki, biznesin inkişafı və şəxsi gəlir əldə etmək üçün də maraqlı bir sahəyə çevrilib. Belə ki, şirkətlər öz məhsul və xidmətlərini tanıtmaq, yeni müştərilər tapmaq üçün sosial mediadan geniş istifadə edirlər. Eyni zamanda gənclərin dünyagörüşü üçün də mühüm əhəmiyyət kəsb edən sosial platformalar dünyanın fərqli coğrafiyalarını, orada yaşayan insanların həyat tərzlərini və mədəniyyətlərini öyrənmək imkanı təqdim edir.

Sosial media platformalarının müsbət cəhətləri olduğu qədər, mənfi cəhətləri də mövcuddur. Belə ki, çox hallarda həddindən artıq istifadəyə gətirib çıxarır və bir müddət sonra asılılıq halına gəldiyinin şahidi oluruq. Bu asılılıq gənclərin məhsuldarlığına və şəxsi həyatlarına, eyni zamanda iş və təhsil sahələrindəki fəaliyyətlərinə də öz mənfi təsirini göstərir. Sosial mediadakı “ideal həyat” görüntüləri və başqalarının uğurlarının göstərilməsi bəzən gənclərdə öz həyatlarını sorğulayaraq müqayisə edərək depressiyaya səbəb ola bilir. Bu, xüsusən gənclər arasında psixoloji sağlamlıq problemlərinə yol açır. Sosial medianın tez-tez istifadəsi, sosial təcrid və yalnızlıq hissini də yaradır.

Gənc nəsil sosial mediaya ayırdığı qədər kitablara da vaxt ayırırmı? Sosial media ilə kitab oxumaq arasında seçim etmək çox vaxt şəxsi üstünlüklər və ehtiyaclarla bağlıdır. Hər ikisinin özünəməxsus faydaları və çatışmazlıqları var, buna görə də hansı seçimin daha yaxşı olduğu sualı məqsədə görə dəyişir. Kitab oxumaq, əsasən, daha dərin və diqqətlə düşünməyi tələb edir. Kitablar, adətən, uzunmüddətli məlumat və təfərrüat təqdim edir ki, bu da düşüncə qabiliyyətinin inkişafına yol açır. Mütaliə zamanı insan daha çox nəzəriyyələr, analitik fikirlər və əhatəli mövzularla rastlaşır. Ona görə də kitablar bir mövzuya dərindən yanaşmağa, oxuyanın dünyagörüşünü genişləndirməyə və əqli inkişafını stimullaşdırmağa kömək edir.

Ölkəmizdə gənclərin kitaba və mütaliəyə olan maraqlarının artırılması üçün dövlət tərəfindən müvafiq addımlar atılır. Onlar üçün daha əlçatan və müasir elektron kitabxanaların yaradılması bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlərdəndir. Eyni zamanda kitab sərgiləri və mütaliə ilə bağlı tədbirlər də, gənclərin bu sahəyə olan maraqlarının artırılmasında özünəməxsus rol oynayır. Günümüzdə Naxçıvan və Şərur şəhərlərində fəaliyyət göstərən kitab kafelər gənclərin səmərəli vaxt keçirə biləcəyi sevimli məkanlarıdır. Muxtar respublikanın digər bölgələrində də, bu cür kafelərin açılması məqsədəuyğundur.

Hər iki yanaşma arasında seçim edərkən nəyi qazanmaq istədiyimizi düşünmək vacibdir. Məqsəd daha dərin, təfərrüatlı və əqli inkişafı stimullaşdıran bir təcrübə əldə etməkdirsə, kitab oxumaq daha yaxşı seçim ola bilər. Əgər sürətli xəbərlərlə, gündəlik mövzularla əlaqə qurmaq və sosial şəbəkələrdə daha interaktiv olmaq istəyiriksə, sosial media bu məqsədə xidmət edə bilər. Əslində, bu iki fəaliyyət bir-birini tamamlayıcı ola bilər. Kitab oxumaq və sosial mediadan istifadə etmək arasında bir balans yaratmaq həm əqli, həm də sosial ehtiyaclara uyğun bir yanaşma olar. Hər birinin öz vaxtı və yeri var və hər ikisi də fərqli növ faydalar təqdim edir.

Cavanşir BAĞIRLI

Nəşr edilib : 25.02.2025 11:42