“Naxçıvan Muxtar Respublikasında bədən tərbiyəsi və idmanın hazırkı vəziyyəti və qarşıda duran vəzifələr” mövzusunda keçirilən müşavirələrdə və “2020-2025-ci illər üçün Naxçıvan Muxtar Respublikasında idmanın inkişafına dair Dövlət Proqramı”nda bu sahənin inkişafı ilə bağlı qarşıya konkret məqsədlər qoyulub. Dövlət proqramına uyğun olaraq muxtar respublikaya təcrübəli məşqçilərin dəvət edilməsi, məşqçilərə təlimlərin, idmançılara nümunəvi dərslərin təşkili Gənclər və İdman Nazirliyi ilə aidiyyəti qurumların diqqət mərkəzindədir. Son olaraq Azərbaycan Futbol Federasiyaları Assosiasiyası (AFFA), Naxçıvan Muxtar Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi və Naxçıvan Futbol Federasiyasının birgə təşkilatçılığı ilə “C” kateqoriyalı məşqçilik kursunun keçirilməsi bunun bariz nümunəsidir. Şərur Olimpiya İdman Kompleksində təşkil olunan kursun son mərhələsinə dünən start verilib.

Torpağı ovuclayan qızıl ovuclar

Dünyanın yaranmasında əsas ünsür kimi keçən həftə qeyd etdiyimiz ilk çərşənbə – Su çərşənbəsi öz ardınca Torpaq çərşənbəsini “səsləyir”. İkinci ilaxır çərşənbə torpağın oyanması, torpaqla bağlı təsərrüfat işlərinin başlanması ilə bağlı olaraq xalq təfəkküründə Torpaq çərşənbəsi adlanmaqdadır.

Hər il mart ayının 1-i Ümumdünya Mülki Müdafiə Günü kimi qeyd edilir. Bu günün qeyd olunmasında məqsəd dünya ictimaiyyətinin diqqətini mülki müdafiə xidmətlərinin təşkilinə, insanların və onların əmlakının xilası, təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və ətraf mühitin qorunmasına yönəltməkdir.
Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin ölkəmizə rəhbərliyinin hər iki dövründə əhalinin təbii və texnogen fəlakətlərdən etibarlı mühafizəsi istiqamətində mühüm tədbirlər görülmüşdür. Bu sahədə zəruri qanunvericilik bazası yaradılmış, 1997-ci il iyunun 10-da “Yanğın təhlükəsizliyi haqqında”, həmin il dekabrın 30-da isə “Mülki müdafiə haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunları qəbul olunmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin diqqət və qayğısı ilə ölkəmizdə mülki müdafiə xidmətinin maddi-texniki bazası xeyli gücləndirilmiş, mütəxəssis hazırlığı günün tələbinə uyğun qurulmuşdur. 2005-ci il dekabrın 16-da ölkəmizdə Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yaradılması ilə bu sahədə vahid dövlət siyasətinin həyata keçirilməsinə başlanılmışdır.

Muxtar respublikada yaşayan, dövlətin diqqət və qayğısı ilə əhatə olunan uşaqların qanunla müəyyən edilmiş hüquq və mənafelərinin müdafiəsi ötən il də diqqət mərkəzində saxlanılmış, bir sıra tədbirlər görülmüşdür.

Qədim inanc sistemində dünyanın yaranmasında iştirak edən dörd ünsür – su, torpaq, yel, od ünsürlərinin özünəməxsus və maraq cəlb edən yeri var. Bu ünsürlərin insan və təbiət üçün əsas həyati əhəmiyyət daşıması məqamı şifahi yaradıcılıq örnəklərinin çoxunda öz əksini tapmaqdadır. Odur ki, mərasim folklorunda da bu dörd müqəddəs ünsür xalq təsəvvürünə uyğun olaraq təzahür edir. Dünyanın yaranmasında iştirak edən su, torpaq, yel, od mifizmi xalq təfəkküründə dərin iz salaraq ilaxır çərşənbələrin də xüsusiləşməsini şərtləndirir.
Novruzqabağı çərşənbələr bu çərşənbələrdə keçirilən ayin-rituallarla zəngindir. Hər çərşənbədə bu zaman oyanan ünsürə uyğun olaraq rituallar keçirilir. Lakin su ilə bağlı rituallar Nov­r­uzöncəsi və Novruzsonrası mərasimlərin əsasını təşkil etməkdədir.

Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazılmış Vətən müharibəsi iştirakçıları dövlət tərəfindən daim diqqət mərkəzində saxlanılır, şəhid ailələri, müharibə veteranları hərtərəfli diqqət və qayğı ilə əhatə olunurlar. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən 2021-ci ilin yanvar ayının 1-dən Prezident təqaüdlərinin məbləğlərinin əhəmiyyətli dərəcədə artırılması, o cümlədən yeni Prezident təqaüdlərinin təsis edilməsi ölkəmizdə insan amilinə verilən yüksək dəyərin növbəti təzahürüdür.

Naxçıvan şəhərindəki Avtovağzal Kompleksində avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma xidməti göstərən sürücülərə lisenziyaların verilməsi ilə bağlı keçirilən seminar-müşavirəni Dövlət Nəqliyyat Xidmətinin şöbə müdiri Elxan Novruzov açıb.

  İnsan həyatında, təsərrüfatında mühüm rol oynayan torpağın əsas xassəsi onun münbitliyidir. Münbitlik torpaqda bitkinin normal yaşaması və məhsul yetirməsindən ötrü qida elementləri və su, onun kök sistemini hava və istiliklə təmin etmək qabiliyyətidir. Torpağın tərkibində su çox olduqda bataqlığa çevrilir, mineral duzlar çox olduqda isə şoranlaşır, əkin üçün yararsız olur. Torpaqdan düzgün istifadə edilməsinin və onun mühafizə olunmasının böyük əhəmiyyəti vardır. Bütün sərvətlər tükənə bilər. Amma torpaq ən qiymətli sərvət olaraq böyük iqtisadi əhəmiyyətini hər zaman göstərir. Torpaq ona düzgün qulluq edildikdə daha böyük gəlir verir. 

“Uşaqlar cəmiyyətimizin sabahıdır. Onların qayğısız böyüməsi, yüksək standartlara cavab verən təlim-tərbiyə və tibbi xidmətlərlə təmin edilməsi, əlverişli sosial mühitdə fiziki və mənəvi baxımdan sağlam yetişməsi, habelə öz istedadlarını nümayiş etdirmələri üçün zəruri şəraitin yaradılması bizim əsas məqsədlərimizdəndir”, – deyən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən ölkəmizdə sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlarla bağlı qanunvericilik sistemində yeni təminatların təsbit edilməsi dövlətin uşaqlara olan diqqətinin göstəricisi olmaqla yanaşı, həm də onların cəmiyyətə inteqrasiyasına təkan verən amildir. 

“2021-2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı”nın icrasına uyğun olaraq yanvar ayında muxtar respublika üzrə, ümumilikdə 27 sosial qayğıya ehtiyacı olan ailə müəyyənləşdirilib və 16 nəfərin hər birinə 2 baş iribuynuzlu, 7 nəfərin hər birinə 20 baş xırdabuynuzlu mal-qara, 1 nəfərə döşəmə hamarlayan dəzgah və 3 nəfərə isə mini yerşumlayan aqreqat verilib. Ötən ay, özünüməşğulluğu təmin edilmiş şəxslərdən 3 nəfəri gənc, 1 nəfəri şəhid ailəsi üzvü olub.

Qədim türklər arasında qeyd olunan mərasimlərdən biri də Xıdır Nəbi bayramıdır. Bu mərasim dövri-qədimdən təbiətin oyanması, otların cücərməsi, axar suyun təmizlənməsi və digər təbii proseslərlə müşayiət edilib, Böyük çillə ilə Kiçik çillə arasında keçirilən bu mərasimi ata-babalarımız bayram kimi qeyd edib. Xıdır Nəbi bayramının nə vaxtdan bəri keçirildiyi tam məlum olmasa da, o, türk xalqları arasında geniş yayılıb.     

Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, əmək pensiyasının sığorta hissəsinin məbləği 2020-ci il üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqının Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi tərəfindən müəyyən edilən illik artım tempinə uyğun olaraq 11,4 faiz indeksləşdirilərək artırılacaqdır. İndeksasiya vətəndaşların müraciəti olmadan muxtar respublika üzrə 46 min 500-ə yaxın əmək pensiyaçısına şamil ediləcək və artımların ödənilməsinin həyata keçirilməsinə fondun büdcəsindən hər ay orta hesabla 1 milyon 250 min manat əlavə vəsait yönəldiləcəkdir.

Türk xalqlarında mövcud olan qədim mifoloji düşüncəyə görə, qış xalqın təqviminə əsasən dövrlərə – çillələrə bölünür. Çillə əziyyətdən, məşəqqətdən, zülmdən çıxmaq mənasındadır. Bizim müasir dilimizdə “çillədən çıxmaq” ifadəsi var. Əgər bir adam günlərlə evdən çıxmasa, zarafatla onun haqqında deyərlər ki, filankəs çilə çıxarır. Amma bu zarafatın arxasında böyük bir inam var. Xalq belə təsəvvür edir ki, qış təbiətin məşəqqətli bir zamanıdır. Bu zamandan aciz insanın çıxması son dərəcə çətindir. O qışdan çıxmaq insanın, doğrudan da, bayram etməsinə əsas verən bir keçid dövrüdür. O mənada, Böyük çillə, Kiçik çillə, Boz ay mərhələləri Novruz bayramına qədərki çox vacib mərhələlərdir. 

Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən sosial-iqtisadi inkişaf strategiyasının mühüm tərkib hissəsi əhalinin sosial müdafiəsinin davamlı olaraq təmin edilməsidir. Dövlətimizin iqtisadi gücü artdıqca bu istiqamətdə tədbirlərin miqyası da genişlənir. Məqsəd ölkəmizdə yaşayan hər bir vətəndaşın, xüsusən həssas qrup üzvləri olan və cəmiyyət qarşısında xidmətləri ilə seçilən insanların zəruri sosial zəmanətlərlə təminatı və onların ümumi həyat səviyyəsinin artım tempinə müvafiq olaraq yaşayış səviyyəsinin təmin edilməsidir.

Belə tədbirlərdən biri bu ilin əvvəlindən “Əmək pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununda edilmiş mühüm dəyişikliklərlə bağlıdır. Belə ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2020-ci il 29 dekabr tarixdə imzaladığı Fərmanla “Əmək pensiyaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 19-cu maddəsi ləğv edilmiş və həmin maddədə əks olunmuş pensiya əlavələrinin ləğv edilərək mövcud Prezident təqaüdləri ilə əvəz edilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Qanuna edilmiş bu dəyişiklik cari il yanvar ayının 1-dən etibarən qüvvədədir və edilmiş dəyişikliklərin vətəndaşların sosial müdafiəsinə necə təsir edəcəyini öyrənmək üçün Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondu publik hüquqi şəxsinə müraciət etdik. Fondun Pensiya təminatı şöbəsinin müdiri Hikmət İsmayılovla söhbət zamanı o bildirdi ki, qanuna edilmiş bu dəyişiklik gündən-günə inkişaf edən Azərbaycan Respublikasında yeni dövrün tələblərinə uyğunlaşmaq və əhalinin bu təbəqədən olan hissəsinə yönəlmiş pensiya əlavələrinin ləğv edilərək, Prezident təqaüdlərinin artırılmasını nəzərdə tutur. Belə ki, mövcud dəyişiklik həmin pensiya və Prezident təqaüdləri alan şəxslərin sosial rifahının yaxşılaşdırılmasına təsir edəcək, eyni zamanda bu növ sosial təyinatların icrasını da sürətləndirəcəkdir.

Ölkəmizdə əldə olunan sosial iqtisadi inkişaf əhalinin sosial müdafiəsi ilə bağlı xidmətlərin də daim təkmilləşdirilməsini şərtləndirmişdir. Xüsusilə əhalinin sosial qayğıya daha çox ehtiyac duyan təbəqəsi hesab olunan pensiyaçıların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsinə yönələn tədbirlər, bununla bağlı sığorta-pensiya sisteminin inkişafı sahəsində aparılan islahatlar əmək pensiyalarının həcminə də müsbət təsir göstərmişdir. Belə ki, 2020-ci ildə muxtar respublika üzrə bütün növlər üzrə əmək pensiyalarının orta aylıq məbləği 2019-cu illə müqayisədə artmışdır. Bütün bunlar bir daha göstərir ki, pensiyaçıların maddi rifah halının yaxşılaşması üçun pensiyaların həcminin artırılması hər zaman diqqət mərkəzində saxlanılır.

Naxçıvan şəhərindəki Gənclər Mərkəzində “Sosial könüllülük” proqramını uğurla bitirmiş könüllülər və layihəyə yeni cəlb edilmiş gənclərlə görüş keçirilib.

Hamımız qışın soyuq günlərində isti çay içməyə üstünlük veririk. Lakin gündəlik olaraq qara çayla yanaşı, müxtəlif dərman bitkilərindən hazırlanan çaylardan da istifadə edirik. Bol günəş, təmiz hava və saf bulaqlarımızın suyu ilə qidalanan, dağlarımızda, dərələrimizdə bitən dərman bitkilərini vaxtında toplayır, qış üçün tədarük edirik. Çünki havalar soyumağa başlayanda, xüsusilə də qış aylarında həmin bitkilərin dəmləməsi xəstəliklərdən qorunmaq üçün əvəzedilməz vasitədir. Qış xəstəliklərin ən çox görüldüyü və immun sisteminin aşağı düşdüyü mövsüm olduğu üçün səhhətimizə daha çox fikir verməliyik. İndi bəhs edəcəyimiz dərman bitkilərindən hazırlanan çay xəstəliklərə səbəb olan bakteriya və viruslara qarşı dözümlülüyün artırılmasında, qış mövsümünü sağlam şəkildə başa vurmaqda sizə köməkliyini göstərəcək. 

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin tapşırığı ilə həyata keçirilməsinə başlanılan, mühüm sosial əhəmiyyətə malik özünüməşğulluq proqramının icrası uğurla davam etdirilir. Belə ki, dekabr ayında muxtar respublika üzrə, ümumilikdə, 33 sosial qayğıya ehtiyacı olan ailə müəyyənləşdirilib və 21 nəfərin hər birinə 2 baş iribuynuzlu, 6 nəfərin hər birinə 20 baş xırdabuynuzlu mal-qara, 1 nəfərə 100 baş quş və quş yemi, 1 nəfərə qaynaqçı avadanlıqları və ləvazimatları, 4 nəfərə isə miniyerşumlayan aqreqat verilib. Özünüməşğulluğu təmin edilmiş şəxslərdən 1 nəfəri cəzaçəkmə müəssisəsindən azad olunan, 1 nəfəri şəhid ailəsi, 4 nəfəri isə gənclərdir.

Əsası ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan dövlət uşaq siyasəti Naxçıvan Muxtar Respublikasında uğurla həyata keçirilir. Muxtar respublikada bütün kateqoriyadan olan uşaqlara, o cümlədən sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlara daim diqqət və qayğı göstərilir, onların sosial reabilitasiyası, təlim-tərbiyələri, asudə vaxtlarının təşkili, cəmiyyətə inteqrasiyası, təhsil hüquqlarının həyata keçirilməsi və intellektual səviyyələrinin yüksəldilməsi hər zaman diqqət mərkəzində saxlanılır. Xüsusi kateqoriyadan olan uşaqlara həssaslıqla yanaşılan muxtar respublikada müvafiq sahə ilə bağlı Dövlət proqramları qəbul edilmişdir.

Düzgün nitq fikri məntiqli ifadə etmənin əsası, başlıca ünsiyyət vasitəsidir. Səlis nitq çox erkən yaşlardan tədricən formalaşır. Buna görə də uşağın nitqinin formalaşması prosesinə düzgün müdaxilə olunmalıdır, yəni nitqdə olan qüsurlar vaxtında valideynlər və ya mütəxəssislər tərəfindən aşkarlanmalı və korreksiya edilməlidir. Körpə dünyaya gələn gündən onun hərtərəfli inkşafına diqqət ayrılmalı, mütəmadi olaraq göz təması qurulmalıdır. Ona görə ki, nitq inkişafına, ünsiyyət bacarıqlarının formalaşmasına keçid göz təmasından başlayır. Eyni zamanda uşaqla danışarkən düzgün və səlis nitqdən istifadə etməklə, ona əşyalar tanıdılmalıdır. Körpələr müxtəlif əşyaların səsindən qorxursa, onlar həmin səslər olan yerə aparılmamalıdır. Əks halda, bu qorxu körpənin nitqinin ləngiməsinə səbəb ola bilər.

Muxtar respublikamızın ərazisinin təbii şəraiti müxtəlif olduğundan, onun heyvanlar aləmi də rəngarəngdir. Fauna biomüxtəlifliyinə sahib diyarımızda heyvanların qorunması, onların normal yaşayışı üçün lazımi tədbirlər həyata keçirilir. Xüsusilə qış fəslində torpaq sahəsinin və bitki örtüyünün qarla örtülməsi bir çox heyvanlar üçün yem əldə olunmasında çətinliklər törədir.

AMEA Naxçıvan Bölməsi Bioresurslar İnstitutunun gənc əməkdaşı ornitoloq Hüseyn Rəsulzadənin əmək fəaliyyətinə başladığı ilk günlərdən apardığı tədqiqat işlərinin uğurlu nəticələri institut rəhbərliyinin və həmkarlarının diqqətini cəlb etmişdir. Onun əldə etdiyi daha bir yeni uğur təkcə Azərbaycanda fəaliyyət göstərən ornitologiya üzrə mütəxəssislərin deyil, həmçinin Hüseynlə fəal əməkdaşlıq edən yaxın-uzaq xarici ölkə alimlərinin də xüsusi marağına səbəb olmuşdur.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin əməkdaşları Şahbuz Dövlət Təbiət Qoruğunda çöl heyvanlarının kompleks məskunlaşdığı ərazilərdə və miqrasiya dəhlizlərində biotexniki tədbir keçiriblər.

Muxtar respublikada nəşriyyat işinin müasir tələblər səviyyəsində qurulması diqqət mərkəzində saxlanılır. Son illərdə bu sahədə görülən işlər çərçivəsində Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin “Əcəmi” Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyində ən müasir çap avadanlıqları hesabına günün tələbləri səviyyəsində tərtibat özünəməxsusluğu və poliqrafik keyfiyyəti ilə seçilən nəşrlər həyata keçirilir. Bu günlərdə nəşr olunan, dizayn və fərqli tərtibatı ilə göz oxşayan 2021-ci ilin təqvimi də xüsusi maraqla qarşılanıb.

“2020-2025-ci illər üçün Naxçıvan Muxtar Respublikasında idmanın inkişafına dair Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq Naxçıvan Muxtar Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin kollekivi tikintisi davam edən Naxçıvan Futbol Federasiyasının Təlim-məşq kompleksinin ərazisində iməcilik keçirib.
Uzunoba gölü ətrafında inşa edilən kompleksin ərazisində iməcilik zamanı ətraf tullantılardan təmizlənib, 100-ə yaxın dekorativ ağac əkilib.

Naxçıvan şəhərində virus infeksiyalarına qarşı genişmiqyaslı dezinfeksiya işləri davam etdirilir. Dekabr ayının 26-da da Naxçıvan Muxtar Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin xüsusi qurğularla təchiz edilmiş 4 yanğınsöndürmə avtomobili vasitəsilə Naxçıvan şəhərində avtomobil yolu və səkilər daxil olmaqla, 1 milyon 500 min kvadratmetr sahə, eləcə də təyin olunmuş dezinfeksiya qrupları tərəfindən Heydər Əliyev Muzeyi, Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrı, Hüseyn Cavid məqbərəsi, Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankı Naxçıvan Muxtar Respublika İdarəsi, “Naxçıvanbank” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti, Sahil Parkı, “Əyləncə adası”, “Görüş yeri” kafesi, “Cahan” Alış-Veriş Mərkəzi, “Cahan” İnşaat Materiallarının Satış Mərkəzi, Saat Meydanı, Möminə xatın türbəsi, Əcəmi Seyrəngahı və “Gənclik” Mərkəzinin ətrafı dezinfeksiya edilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondu publik hüquqi şəxsin Kəngərli rayon şöbəsi pensiyaçılara göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması üçün tədbirlər həyata keçirir, onların rahatlığının təmin olunması istiqamətində işləri davam etdirir. Şöbə tərəfindən yeni tikilib istifadəyə verilən, müasir standartlara uyğun Kəngərli Rayon Rabitə Evinin iclas zalında növbəti maarifləndirici tədbir keçirilib.

Ordubad şəhər internat tam orta məktəbində sosial qayğıya ehtiyacı olan məktəblilərlə görüş keçirilib.

Bu gün müasir dünyada məlumatların elektron müstəviyə inteqrasiyası sürətlə təşkil olunur və nəticədə, bu məlumatların əlçatanlığı və dəqiqliyi təmin edilir. Muxtar respublikamızda da son illər geniş vüsət alan bu proses, əmək münasibətlərinin təşkili diqqət mərkəzində saxlanılır. Elektron rəsmiləşdirilmə növü işəgötürənlə işçinin əmək münasibətinin şəffaflığına, həmçinin qeyri-formal məşğulluğun qarşısının alınmasına daha operativ nəzarəti təmin edir. Azərbaycan Respublikasının 2013-cü il 27 dekabr tarixli Qanununa əsasən əmək qanunvericiliyinə köklü dəyişiklik edilərək Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinə “əmək müqaviləsi bildirişi” anlayışı daxil edilib.
Bəs “əmək müqaviləsi bildirişi” nədir? Əmək müqaviləsi bildirişi əmək müqaviləsinin bağlanılmasının, ona dəyişiklik edilməsinin və ya xitam verilməsinin elektron informasiya sistemində elektron qaydada qeydiyyata alınması məqsədilə işəgötürən tərəfindən həmin elektron informasiya sisteminə daxil edilən elektron sənəddir. Dəyişiklikdən əvvəl işəgötürənlə işçi arasında bağlanılmış əmək müqaviləsi kağız üzərində rəsmiləşdirilirdisə, indi artıq müvafiq əmək müqaviləsi “Əmək müqaviləsi bildirişi üzrə elektron informasiya sistemi”nə daxil edildikdən sonra hüquqi qüvvəyə minir.

“İdeal ailənin formulu: ənənəvi dəyərlər və müasirlik” mövzusunda VII muxtar respublika yazı, dekorativ tətbiqi sənət və rəsm müsabiqəsi və “Ailə dəyərlərimiz film və fotolorda” mövzusunda V muxtar respublika yaradıcılıq müsabiqəsinin qalibləri müəyyən olub.
2020-ci ilin dekabrın 24-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Gənclər Fondunda Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi, Gənclər Fondu və Rəssamlar Birliyi tərəfindən orta ixtisas və ali təhsil müəssisələrinin tələbələri və istedadlı gənclər arasında “İdeal ailənin formulu: ənənəvi dəyərlər və müasirlik” mövzusunda VII muxtar respublika yazı, dekorativ tətbiqi sənət və rəsm müsabiqəsi və “Ailə dəyərlərimiz film və fotolorda” mövzusunda V muxtar respublika yaradıcılıq müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb.

Naxçıvan Şəhər Nəqliyyat İdarəsində avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma xidməti göstərən sürücülərə lisenziyaların verilməsi ilə bağlı keçirilən növbəti seminar-müşavirəni giriş sözü ilə açan Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Nəqliyyat Xidmətinin sektor müdiri Zaur Əliyev lisenziyanın verilməsi qaydaları və şərtləri haqqında ətraflı məlumat verib. Bildirilib ki, lisenziyanın qüvvədəolma müddəti bir ildir. Ötən il verilmiş lisenziyaların vaxtı bitdiyindən sənədləşmə işi yenidən aparılmalıdır. Sahibkarlar nəqliyyat vasitəsini texniki baxışdan keçirdikdən sonra lazımi sənədlərlə birlikdə Dövlət Nəqliyyat Xidmətinə müraciət edərək lisenziya ala bilərlər. Verilmiş lisenziya əsasında sürücü lisenziya kartı və lisenziyaya əlavə ilə təmin olunur.

Nахçıvаn Muхtаr Rеspublikаsı Fövqəlаdə Hаllаr Nаzirliyi tərəfindən mülki müdаfiə, əhаlinin və ərаzilərin fövqəlаdə hаllаrdаn qоrunmаsı, fövqəlаdə hаllаrın qаrşısının аlınmаsı və nəticələrinin аrаdаn qаldırılmаsı, yаnğın təhlükəsizliyinin, tikintidə, sənаyеdə və dаğ-mədən işlərində tехniki təhlükəsizliyin təmin оlunmаsı istiqаmətində qаrşıyа qоyulmuş vəzifələrin icrаsı noyabr ayında da təmin еdilmişdir. 

2020-2021-ci illərin payız-qış mövsümünə hazırlıqla əlaqədar keçirilən müşavirədə verilmiş tapşırıqların icrası ilə bağlı Naxçıvan şəhərinin təhsil müəssisələrinə məxsus 27 qazanxanada qaz təsərrüfatından təhlükəsiz istismar edilməsinə nəzarət olunmuş, yanğın-partlayış və dəm qazı ilə zəhərlənmələrin qarşısının alınması məqsədilə 11 müəssisədə 201 nəfərin, payız-qış mövsümünə hazırlıqla bağlı 34 müəssisədə 822 nəfərin iştirakı ilə maarifləndirici tədbir keçirilmişdir. Standarta uyğun olmayan qaz cihazlarının satışının qarşısının alınması üçün 27 ticarət obyektinə baxış keçirilmiş və sahibkarlarla söhbət aparılmışdır.

Muxtar respublikada sosial-iqtisadi sahədə həyata keçirilən islahatlar öz müsbət nəticələrini verməkdədir. Cari ildə pandemiya dünya iqtisadiyyatını bir sıra çətinliklərlə üzləşdirsə də, həyata keçirilən məqsədyönlü islahatların nəticəsidir ki, muxtar respublikanın ümumi inkişafını xarakterizə edən makroiqtisadi göstəricilər üzrə heç bir geriləmə qeydə alınmamışdır. Sığorta-pensiya sisteminin inkişafına göstərilən yüksək diqqət və qayğı sayəsində Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondu və onun yerli orqanlarının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi üçün də bir sıra tədbirlər həyata keçirilmişdir. Bunun nəticəsində isə fond qarşıya qoyulmuş vəzifələrin icrasını müvəffəqiyyətlə yerinə yetirməyə nail olub.

Həyatı çətinliyə salan qışın obrazı, heç şübhəsiz ki, ulu babalarımızın təsəvvüründə qara cizgilərlə canlanırdı. Elə buna görə də, dilimizdə “Qara qış” deyimi təbiətin sərt iqliminin məzmun daşıyıcısı kimi ortaya çıxıb. Amma buna baxmayaraq, qarın insanlar üçün müsbət xüsusiyyətli olması “Qar olmasa, bar olmaz”, “Qar ili, var ili” kimi atalar sözlərində də əks edilib. 

Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Altsisteminin fəaliyyətə başlaması ilə əlaqədar maarifləndirici tədbir keçirilib.
Tədbiri giriş sözü ilə açan Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə nazirinin müavini Samrat Gəncəyeva muxtar respublikada sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərə göstərilən tibbi xidmətlərdən danışıb. Bildirib ki, yeni istifadəyə veriləcək sistem sağlamlıq imkanları məhdudluğun təyini və qiymətləndirilməsinin təkmilləşdirilməsinə səbəb olacaqdır.

Muxtar respublikada ekoloji tarazlığın qorunması, əlverişli ekoloji mühitin yaradılması, insanların sağlam ətraf mühitdə yaşamasının təmin edilməsi məqsədilə Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi tərəfindən uğurlu sosial-ekoloji siyasət həyata keçirilir.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Azərbaycandakı nümayəndəliyinin rəhbəri Hande Harmancı pandemiya şəraitində uşaqların tibbi maskadan istifadəsinin zəruri olub-olmadığı ilə bağlı məsələyə aydınlıq gətirib.

H.Harmancı açıqlamasında bildirib ki, ÜST tərəfindən bir araya gətirilən beynəlxalq ekspert qrupu uşaqlarda COVID-19 xəstəliyi və yoluxması ilə bağlı dəlilləri, uşaqların maskadan istifadəsinə dair məhdud sübutları nəzərdən keçirib. Uşaqların psixososial ehtiyacları və inkişaf mərhələləri kimi amillərə əsasən ÜST və UNİCEF tövsiyə edir ki, 5 yaşa qədər uşaqlardan maskadan istifadə etmək tələb olunmamalıdır. Bu, uşağın təhlükəsizliyinə və ümumi marağına, eləcə də minimum yardımla maskadan istifadə etmə qabiliyyətinə əsasən verilən qərardır.

2020-ci ilin “İxrac” ili elan olunması ticarət əlaqələrinin genişlənməsinə, yüksəkkeyfiyyətli, beynəlxalq standartlara cavab verən yerli istehsal məhsullarının dünya bazarlarına çıxarılmasına və beləliklə, ixrac potensialının genişlənməsinə böyük stimul verib.
Bununla bağlı növbəti tədbir 8-11 dekabr tarixlərdə Uludağ Avtomobil İxracatçıları Birliyi tərəfindən təşkil olunan “Autoexpo Turkiye 2020” adlı ilk beynəlxalq onlayn avtomobil sərgisi olub.

Dünən ali təhsil müəssisələrində təhsil alan əcnəbi tələbələrin “Welcome to Nakhchivan” layihəsi çərçivəsində “Əshabi-Kəhf Ziyarətgahı” Dini-Mədəni Abidə Kompleksinə ekskursiyası təşkil olunub. Əvvəlcə Gənclər və İdman Nazirliyinin əməkdaşı Valeh Mahmudov çıxış edərək bildirib ki, gənclərin mütəmadi olaraq muxtar respublikanın turizm əhəmiyyətli məkanlarına, muzeylərə, tarixi yerlərə ekskursiyaları təşkil edilir. Ekskursiyanın təşkil olunmasında məqsəd Naxçıvan Muxtar Respublikasında yerləşən ali təhsil müəssisələrinə qəbul olmuş əcnəbi tələbələri muxtar respublikanın turizm məkanları, tarixi abidələri və muzeyləri ilə tanış etməkdən ibarətdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Daşınmaz Əmlak və Torpaq Məsələləri üzrə Dövlət Xidmətində “Naxçıvan Muxtar Respublikasında kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqların münbitliyinin artırılması ilə bağlı tədbirlər haqqında” Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2020-ci il 27 noyabr tarixli Sərəncamı ilə qarşıya qoyulmuş vəzifələrin müzakirəsi keçirilib.
Tədbiri giriş sözü ilə xidmətin rəisi Müslüm Cabbarzadə açaraq qeyd edib ki, torpaqların şoranlaşma, şorakətləşmə, müxtəlif antropogen və texnogen çirklənmələrdən mühafizəsi, bu cür ərazilərin müəyyənləşdirilməsi, xəritələşdirilməsi və yenidən əkin dövriyyəsinə qatılması ilə bağlı tədbirlərin həyata keçirilməsi məqsədilə Daşınmaz Əmlak və Torpaq Məsələləri üzrə Dövlət Xidməti tərəfindən aid qurumlarla razılaşdırılmaqla müvafiq komissiya yaradılıb. Komissiya tərəfindən iki ay müddətində muxtar respublika ərazisində monitorinqlər aparılıb, müxtəlif amillərin təsiri ilə deqradasiyaya məruz qalmış torpaq sahələri müəyyənləşdirilib.

Sədərəkdə aparılan quruculuq işlərindən biri də Radio-Televiziya Ötürücü Stansiyasıdır. İkimərtəbəli müasir binada iş, qazanxana, elektrik və texniki otaqlar olacaq.
Binanın həyətyanı sahəsi qaydaya salınıb, yaşıllıq sahələrinə münbit torpaq qatı verilib. İş otaqlarında mebel avadanlıqları quraşdırılıb. Stansiyada çalışanlara müasir iş şəraiti yaradılıb. Televiziya verilişlərinin keyfiyyətli yayımlanması üçün müasir avadanlıqlardan istifadə ediləcək.

Xəbərlər şöbəsi

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2016-cı il 11 yanvar tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2016-2020-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı”nın icrasına uyğun olaraq xüsusi qayğıya ehtiyacı olan ailələrin sosial müdafiəsinin təmin edilməsi məqsədilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən müvafiq tədbirlərin icrası davam etdirilir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Televiziya və Radio Şurası 2020-ci ilin noyabr ayında da muxtar respublikada fəaliyyət göstərən teleradioların fəaliyyətini izləmiş, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin Fərman və sərəncamlarından, Dövlət proqramlarından irəli gələn vəzifələrin teleradiolarda icrasını diqqətdə saxlamışdır.

Naxçıvan Dövlət Televiziyası tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin iştirak etdiyi tədbirlər, Dövlət proqramlarının icrası ilə bağlı görülən işlərə həsr olunmuş 19 telematerial hazırlanmışdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, teleradiolarda vətənpərvərlik mövzusunda materiallara üstünlük verilməsi noyabr ayında da davam etdirilmişdir. Bəhs edilən dövrdə Naxçıvan Dövlət Televiziyası Azərbaycan Ordusunun apardığı əks-hücum əməliyyatlarında əldə edilən uğurlar barədə tamaşaçılara dolğun məlumatlar vermiş, noyabrın 10-da Vətən müharibəsinin şanlı Ordumuzun qələbəsi ilə başa çatması ilə əlaqədar muxtar respublika sakinlərinin qələbə sevincini operativ şəkildə efirə təqdim etmişdir.
Noyabr ayında verilişlərin növbəti 104 sayı efirə təqdim olunmuşdur. Qeyd edək ki, ötən ay vətənpərvərlik ruhunda yayımlanan verilişlər efirin 73, digər proqramlar isə 27 faizini təşkil etmişdir.

5 dekabr – Beynəlxalq Könüllülər Günü ilə əlaqədar Naxçıvan Muxtar Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi, Yeni Azərbaycan Partiyası Naxçıvan Muxtar Respublika Təşkilatının Heydər Əliyev adına Gənclər Birliyi tərəfindən “Könüllü gənclər həftəsi” çərçivəsində tədbirlər keçirilib.
Tədbirləri keçirməkdə məqsəd könüllü gənclərin fəallığının artırılması, 5 dekabr – Beynəlxalq Könüllülər Gününün qeyd olunması və gənclərin asudə vaxtlarının səmərəli təşkilindən ibarət olub.

Ölkəmizdə sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlarla bağlı qanunvericilik sistemində yeni təminatların təsbit edilməsi dövlətin uşaqlara olan diqqətinin göstəricisi olmaqla yanaşı, həm də onların cəmiyyətə inteqrasiyasına təkan verən amildir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev demişdir: “Uşaqlar cəmiyyətimizin sabahıdır. Onların qayğısız böyüməsi, yüksək standartlara cavab verən təlim-tərbiyə və tibbi xidmətlərlə təmin edilməsi, əlverişli sosial mühitdə fiziki və mənəvi baxımdan sağlam yetişməsi, habelə öz istedadlarını nümayiş etdirmələri üçün zəruri şəraitin yaradılması bizim əsas məqsədlərimizdəndir”.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Gənclər Fondu tərəfindən start verilmiş “Naxçıvan Könüllülərinin Birlik Həftəsi” çərçivəsində könüllülər “Təbiətimiz” devizi altında təmizlik aksiyası keçiriblər. Vayxır gölü ətrafında baş tutan təmizlik aksiyasının keçirilməsində məqsəd təmizliyə riayət olunmasını təbliğ etmək, göl ərazilərinin məişət tullantıları ilə çirkləndirilməsinin qarşısını almaq və digər insanlara nümunə olaraq onları da ətraf mühitin mühafizəsi uğrunda mübarizəyə cəlb etməkdir.

Naxçıvan şəhərində və muxtar respublikanın rayonlarında dezinfeksiya tədbirləri ardıcıl şəkildə həyata keçirilir. Dərman­lama işləri qrafik əsasında muxtar respublikanın şəhər, qəsəbə və kəndlərini, yaşayış məntəqələrindəki sosial obyektləri, təhsil müəssisələrini əhatə edir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Gənclər Fondu tərəfindən start verilmiş “Naxçıvan könüllülərinin birlik həftəsi” çərçivəsində könüllülər “Könüllülük sərhəd tanımır!” devizi altında xüsusi qayğıya ehtiyacı olan şəxsləri ziyarət ediblər. Könüllülər ahıl və xüsusi qayğıya ehtiyacı olan vətəndaşlara hədiyyələr aparmaqla yanaşı, onların səhhətləri və qayğıları ilə də yaxından maraqlanıblar.
Aksiyanın məqsədi könüllülərin tənha yaşayan yaşlı vətəndaşlara, sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərə hər zaman dəstək olduqlarını göstərməkdən və cəmiyyət arasında könüllü yardımlaşmanın təbliğindən ibarət olub.

Xəbərlər şöbəsi

Naxçıvan Dövlət Universitetində “Stomatologiyada müasir innovasiyalar” mövzusunda beynəlxalq onlayn konfrans keçirilib. Konfransı giriş sözü ilə açan universitetin rektoru, dosent Elbrus İsayev qeyd edib ki, ali təhsil müəssisəsində 2012-2013-cü ildən tədrisi aparılan Stomatologiya ixtisasında 300 tələbə təhsil alır. Onlardan 199-u xarici ölkə vətəndaşıdır. Bu günədək ixtisas üzrə fakültənin 88 məzunu olub ki, onlardan da 18-i xarici ölkə vətəndaşıdır. Bildirilib ki, fakültənin əsas binasında yaradılan müasirtipli stomatoloji simulyasiya kabinəsi 13 diş simulyatoru-fantom ilə təchiz edilib. Tədrisin yüksək səviyyədə təşkili, müəyyən vərdişlərə yiyələnmək məqsədilə əsas praktik dərslər bu kabinədə keçirilir. Diş texniki kabinəsində tələbələr müxtəlif diş maketləri, protezlər üzərində işlər aparmaq imkanı əldə edirlər.

“Naxçıvan” Universitetində Pedaqogika və psixologiya kafedrasının təşkilatçılığı ilə “Şəxsiyyətin formalaşmasında özgüvən problemi” mövzusunda elmi-nəzəri konfrans keçirilib.